Tədqiqatçılar, insanların doğulduğu ay ilə onların həyatı boyu qazana biləcəyi xəstəliklər arasında əlaqə olduğunu aşkara çıxarıblar. Amma əlbəttə ki, bu xəstəliklərin hamsını da yalnız insanın doğulduğu ayla əlaqələndirmək olmaz. New York Xəstəxasında müalicə almış 1.7 milyon insan üzərində aparılmış tədqiqatlar aylarla xəstəliklər arasındakı əlaqəni qiymətləndirmək üçün çox mühüm əhəmiyyət daşıyır.
Xəstəliklərlə doğum tarixi arasında necə bir əlaqə ola bilər ki? Və ya bir əlaqənin olması elmi cəhətdən necə sübut olunmuşdur? Bu nəticələri aşkara çıxarmaq üçün biokimyaçı Nicholas Tatonetti və komandası; New York Xəstəxanasında 1985-2013-cü illər ərzində müalicə almış 1 milyon xəstə haqqındakı məlumatları analiz edib. Əslində tam olaraq etdikləri şey xəstələrin xəstəlik tarixi və doğum tarixini 1688 xəstəliklə qarşılaşdıraraq uyğunluğun olub-olmadığını müəyyənləşdirmək olub.
Nəticə olaraq komanda, 55 xəstəliyin birbaşa insanların doğulduğu ayla əlaqəsi olduğunu müəyyənləşdiriblər. Misal olaraq deyə bilərik ki, iyul və oktyabr ayında anadan olmuş uşaqlarda bronxial astmanın inkişaf etmə ehtimalı olduqca yüksəkdir. Hiperaktivlik kimi sağlıq problemləri isə noyabr ayında doğulan uşaqlarda daha çox rast gəlinir. Mart ayında doğulanlarında isə kardiovaskulyar xəstəliklərin inkişaf etmə riski daha yüksəkdir.
Bəs xəstəliklərlə doğum ayı arasında elmi bir əlaqə necə ola bilər? Əlbəttə ki, bu əlaqə sırf doğulduğu gün yox, embriyonun və dölün hansı aylarda inkişaf etməsindən asılıdır. Hansı ay və fəsildə inkişaf etməsindən asılı olaraq, mühit amilləri mütləqdir ki, embrion və dölə təsir edərək onlardakı hər hansı bir daxili mexanizmi aktivləşdirə bilirlər və bu da insanın müəyyən bir xəstəliyə meyilli olmasının altında yatan əsas səbəblərdən biridir (ən əsas faktor-genetika).